mój entourage
stoję przed moim domem
na jednej z gwiazd wcale niedużej mieszka od lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku
moja babcia
płacze teraz dla mnie i za mnie żebym nie pozostała w żalu i w katastrofie
które wstrząsnęły całym moim ciałem zatrzaskując je przed światem
stoję i połykam łzy gwiazd trzymających mnie w objęciach
żeby znów przejęło mnie życie
widzę twarz ojca z którym nie zdążyłam się pożegnać zajęta przemierzaniem spiętrzonych oceanów
w lamencie nieba
egzystencja przestaje być fatalna
jest OK jest jak ma być jest jak zawsze (prze)mija nie pamięta idzie dalej
zostawiając po drodze zbędny ładunek
więc i ja rozstaję się z molestowanym dzieckiem
myjąc się jego łzami
żegnam zgwałconą dziewczynę topiąc się w jej cieniu
w grom z jasnego nieba zamieniam krzyk zlinczowanej kobiety
zmywam urazy mężczyzn bitych przez kochanki żony niegodziwców
pozwalam się myć świętym chmurom
i jest nareszcie cisza
nasycona wilgocią
czuję jak wraca do mnie człowiek nagi jak kochanek
bezbożny jak natura boska jak ja
altruistyczny jak miłość
człowieczy jak los
bez matczynego klosza pod którym tak często chowa się pruderia
takiego świata mi trzeba
jest tu-teraz czysty
jak poranna rosa na azalii
niezdeprecjonowany wdzięczny za każdą nutę Soboty
zobowiązany pięknem twórcy i (s)tworzenia
rozumiejący nawet wtedy gdy rozdziera go ból własnych dzieci i znieczula szczęście ptaków
śpiewających świtaniem i zmierzchem
pod krzyżem południa między ziemią a niebem
stoję na pół ziemska na pół niebiańska
obnażona
mocna jak drzewo kompletna cielista krwista organoleptyczna nieziemska
mruga do mnie drugim okiem średniowieczna Europa
duch inności smutki labiryntów
na pogrążone w głębokim śnie kamienie totemiczne
spadają waporami nieba gwiazdy apokryfów alegorii pamiętania sklepy cynamonowe
i staję się bezimienna
pierwsza i ostatnia
praludzka jak naskalna kompozycja
między mitem a rzeczywistością
moje jestestwo jest podarkiem ofiarowanym mi przez życie
które zawsze się kończy
snem jest
trwania
nie(dorzeczności) w realiach mojego ogrodu
to nie Słońce jest moim Centrum
nie ruch Ziemi narzuca mi tempo
lecz udręka
i doraźność chaosu patrzącego na mnie ślepowidzeniem
atakującym obojętnością
i przypadkowością
zapisaną w konarach drzew mowie ptaków melodii wiatrów
wszechświatów
zwłaszcza tych ludzkich. wymyślonych
w pozycji polityka rozpartego w wygodnym fotelu
gdy zaparzasz mi poranną kawę
przez chwilę rozumiem poruszenie w potencjale zmiany
trwania
słowa pierwszego
i wtedy. patrząc w biegnące chmury
nad naszym ogrodem
nie przeszkadzam
istnieniu
i sobie
To moje
wierszowanie dla Ciebie
jest jak utwór a vista
Ale się cieszę że wywołam uśmiech na twoich ustach
Bo cóż lepszego śnić mi się może nad radość wiernego satyra
kpiarza, Cenzora ex-katedra i najczulszego Amora
który dom i serce moje zaszczyca
wchodząc doń raźnym krokiem
Inters-forzando
moje myśli
okradają mnie z radości
nawet gdybym rzuciła na nie klątwę
nie przepędzę żalu ukrytego w strumieniu
słów
coś za coś
a niech tam
mam reputację
jak w kiepsko zakrojonym scenariuszu
moje rozważania prowadzą w (nie)możliwe
czasoprzestrzenie
ciebie
nawet jeśli się zorientujesz
twój telewizor będzie odbierał te same programy
byty (nie)istnienia codzienność
może nie dasz się wkręcić
za murem śmierci (od początku tych samych)
nic więcej nas nie dosięgnie
już nigdy
w drzwiach nie powiem jak dobrze że jesteś ani zostaw mnie w spokoju
nie można wołać świata zabijając
także własnych myśli
w zaciszu
wszyscy jesteśmy
gwiazdami ziemi i wody
splotu
ognia i powietrza
w ludzkim przejściu
jasne małe spadające gwiazdki gwiazdeczki gwiazdorki
w aplauzie
w ślubnym welonie
w czapeczce dziecięcej
w czarnej woalce
zapewne każdy choć raz był gwiazdą
jednego wydarzenia
mgławicy
koniunktury
w świecie przeróżnych częstotliwych
ruchliwe niepewne mknące wedety losu
w różowych okularach
w garniturach rojenia przyszłości
na politycznym podium
w ogrodach wybujałego konwencjonalizmu
— czy gwiazdę można zgubić
— gwiazda jest zawsze tam gdzie jest
— jesteś moją gwiazdą
— jestem
Teresa Podemska – Abt
.
O autorce:
Teresa Podemska-Abt jest pisarką, poetką, tłumaczką, krytyczką literatury, recenzentką prac naukowych. Z wykształcenia doktor filozofii ze specjalnością literatury: polskiej i aborygeńskiej.
Absolwentka uniwersytetów: Wrocławskiego, Adelajdzkiego i Płd. Australii. Autorka książek poetyckich, opowiadań, prozy poetyckiej, poetyckich scenariuszy scenicznych i publikacji akademickich. Pracuje i po angielsku i po polsku.
W ramach pracy naukowej zajmuje się literaturą aborygeńską. Pracuje w dziedzinach: interpretacji i socjologii literatury, teorii przekładu, migracji, metakrytyki, badając konteksty unikatowe i komparatystyczne literatury aborygeńskiej, także na polu literatury tendencyjnej, literatury protestu, oporu i buntu. Stworzyła własny model interpretacji; jej nowatorskie porównania literatury polskiej i aborygeńskiej wywołały zainteresowanie krytyki postkolonialnej i artystycznej. Rozwinęła ideologię krytyczną K. Irzykowskiego, wskazując na utwory krytyki literackiej będące gatunkami literackimi i odwrotnie.
Teresa jest laureatką nagród australijskich i polskich. Była stypendystką tak prestiżowych instytucji jak Australian Council of Arts, ART of South Australia, APA (Australian Postgraduate Awards). Otrzymała Nagrodę Literacką im. Josepha Conrada Miasta Literatów USA 2022, przyznawaną za osiągnięcia literackie i akademickie pisarzom polskim tworzącym poza granicami Polski. W pracy akademickiej przywołuje polskie nazwiska twórców, niosąc w ten sposób informacje o literaturze polskiej i wkładzie Polaków w kulturę światową. Na temat twórczości literackiej Teresy powstało kilka prac naukowych (min. Anna Kronenberg, Geopoetyka. Związki literatury i środowiska).
Jej wiersze i eseistyka były (i są) prezentowane przez Australian National ABC „Poetica”, gdzie propagowała także twórczość pisarzy polskich, min. W. Szymborskiej, T. Różewicza, J. Bierezina, M. Niemca, St. Mrożka. Jej wiersze i eseistyka o literaturze polskiej i aborygeńskiej nadawane są przez stacją etniczną Radio FM w Adelaide, tworzyły scenariusze przedstawień i recitali poetyckich, w Australii, Polsce, Niemczech, Francji, USA. Polska Stacja Radio FBI emitowała w 2022 roku spektakl muzyczno-poetycki, zatytułowany – Bo Miłość to jest Wariatka, oparty na scenariuszu Teresy, do którego muzykę skomponował Kamil Abt, a który przygotowali aktorzy Polskiego Teatru Starego w Adelajdzie. Wiele wierszy Teresy stało się inspiracją dla muzyków: powstałe piosenki ukazały się na płycie Kamila Abta zat. „Wariatka”(2024).
Mieszkając od 1981 roku w Adelajdzie, Teresa, spędza każdego roku wiele miesięcy w Polsce aby zachować więzi zawodowe, kulturowe i osobiste. Jej domem jest Wrocław, gdzie się urodziła, wychowała i wykształciła pod okiem świetnych profesorów, z którymi do dziś się przyjaźni. Promotorem Jej pracy był prof. Wojciech Głowala, wykładowcami – profs. Bogusław Bednarek, Stanisław Bereś, Jacek Łukasiewicz, kulturoznawstwa uczyła się od Piotra Lisa. Od lat Jej wykłady uniwersyteckie oraz spotkania z czytelnikami cieszą się w Polsce zainteresowaniem i dużą frekwencją: współpracuje min., z UZG, UMK, Uni. Łódzkim, Wrocławskim, Katowickim, Toruńskim, a literacko – z Białą Lokomotywą: festiwal im. E. Stachury, Klubem Muzyki i Literatury we Wrocławiu, bibliotekami publicznymi wielu miast, gdzie daje recitale poetyckie, także z innymi artystami i pisarzami, min. z Kamilem Abtem, Justyną Paluch, Barbarą Elmanowską, Beatą Patrycją Klary, Darią Lisiecką.
Praca dla Teresy to przyjemność, pisanie – pasja. Kocha poznawać tak książki jak i ludzi, którzy wg Niej są jak fascynujące książki, pełne niespodzianek. Stawia na miłość i oddanie w związkach. Jej monetą jest bezinteresowność, często wyciąga pomocną dłoń, lubi dzielić się wiedzą. Kocha taniec i zabawę, zmyślenie, nicnierobienie i pełną niezależność.
Książki
- Składam człowieka. 2017. Miniatura. Kraków.
- Spaces of literary Wor(l)ds and Reality: Interpretation and Reception of Australian Aboriginal Literature. 2016. Oficyna Wydawnicza UZG. Zielona Góra.
- Dreaming and Dreamitime czyli śnienie Pierwszych Mieszkańców Australii. Poezja aborygeńska w tłumaczeniu Teresy Podemskiej – Abt). Poezja dzisiaj, special issue, 2014, nr 106, 4-13.
- Świat Tubylców Australijskich. Antologia literatury aborygeńskiej. 2003. Wydawnictwo Krytyki Artystycznej: Kraków.
- Żywe Sny. 2002. Wydawnictwo Miniatura, Kraków. (wiersze)
- Spoza Raju, Raj w Australii, 2000. Wydawnictwo Kurpisz: Poznań – Łódź. (proza kryt., eseistyka)
- Pomieszały mi się światy. 1995. OzPol Press: Adelaide. (wiersze)
- Teaching Polish as a Second Language. Teacher’s Guide. 1987. Adelaide University Press.
Antologie: min., Almanach Zlotu Poetów; Moje spotkania z Łodzią, Kosmos Literatów, Metafora Współczesności, Poezja dzisiaj, On Life’s Path. Contemporary Writers of Poland, Contemporary Poetry-an Anthology of Present Day Best Poems (kilka edycji), Atunis Galaxy Poetry, Zielona Zima, Nawrócić miasto, Bukiet znad Wąglan, Love Postcards. International Anthology of Poetry.
Czasopisma: literackie, naukowe i popularnonaukowe, internetowe
min. Pejzaże, Papirus, Pomosty, Odra, Rita Baun, Inter, Bezkres, Menabo Magazine, Tygiel Kulturalny, Croscena, Poet’s Pen, Poetrix, Kurier, Przegląd Australijski, Listy z daleka, Polish Courier.
Fil. Polska. Roczniki Naukowe, Postscriptum Polonistyczne, Text Matters, Rozmowy o Komunikacji, Culture–History–Globalisation, ACRAWSA, Czas Kultury, Nowe Media, INTER, Polska Canada, Wydawnictwo j, Culture Avenue, Kobieta 50 plus, Puls Polonii, Przegląd Australijski.
Praca translatorska
obejmuje teksty: Alexis Wright, Lionel Fogarty, Kim, Scott, Jarred Thomas, Anita Heiss, Mona Tur, Rubi Ginibi Langford, Sally Moran, Sam Watson, Kevin Gilbert, Kerry Reed- Gilbert, Kate Walker, Mudrooroo, i wiele więcej.
Publikacje utworów w tłumaczeniu: Odra, Poezja dzisiaj, Świat Tubylców Australijskich. Antologia literatury aborygeńskiej.
Praca edytorska:
Listy z daleka, Przegląd Australijski, Metafora Współczesności.
Afiliacje: członkini Komisji Naukowej Roczników UZ, Australijski Instytut Studiów Tubylczych (AIATSIS), International PEN, Writers SA.
