choć odległość i czas od gwiazdy do gwiazdy
są nieznane
znalazłam drogę do marzeń
wybrałeś ją także ty
i jeszcze tych paru którzy nie pamiętali
dokąd idą
wystarczyło dostrzec że
w kłamstewkach ziemskiego licha
można sobie wybaczyć wszystko
odstępując z wybranej pochopnie drogi
śpię spokojnie w upojeniu
teraz i tu
mam dość siły
by nie zbłądzić
w ofiarnym trwaniu ciszy
pieśni
ciemności
światła
opętania. świtu
nad wodą spotykającą ląd
od nieskończoności
dzielą nas tylko kalendarze
bezpowrotne
tykanie człowieczego losu
zwodniczy nakaz rozsądku
obudzona do życia. rojeniem proroczym
płacę wysoką cenę
uparcie podążając za swymi tęsknotami do (s-)kraju
świata
gdzie między ziemią a kosmosem sen
oddycha stuleciami bezmiaru
(dictum)
sapienti sat
(est)
.
Teresa Podemska – Abt
W codzienności tajemnicy, 2013/03/22, Adelaide
.
Wiersz pochodzi z nowego zbioru wierszy “Składam człowieka”
.O autorce:
Teresa Podemska-Abt jest pisarką, poetką, tłumaczką, krytyczką literatury, recenzentką prac naukowych. Z wykształcenia doktor filozofii ze specjalnością literatury: polskiej i aborygeńskiej.
Absolwentka uniwersytetów: Wrocławskiego, Adelajdzkiego i Płd. Australii. Autorka książek poetyckich, opowiadań, prozy poetyckiej, poetyckich scenariuszy scenicznych i publikacji akademickich. Pracuje i po angielsku i po polsku.
W ramach pracy naukowej zajmuje się literaturą aborygeńską. Pracuje w dziedzinach: interpretacji i socjologii literatury, teorii przekładu, migracji, metakrytyki, badając konteksty unikatowe i komparatystyczne literatury aborygeńskiej, także na polu literatury tendencyjnej, literatury protestu, oporu i buntu. Stworzyła własny model interpretacji; jej nowatorskie porównania literatury polskiej i aborygeńskiej wywołały zainteresowanie krytyki postkolonialnej i artystycznej. Rozwinęła ideologię krytyczną K. Irzykowskiego, wskazując na utwory krytyki literackiej będące gatunkami literackimi i odwrotnie.
Teresa jest laureatką nagród australijskich i polskich. Była stypendystką tak prestiżowych instytucji jak Australian Council of Arts, ART of South Australia, APA (Australian Postgraduate Awards). Otrzymała Nagrodę Literacką im. Josepha Conrada Miasta Literatów USA 2022, przyznawaną za osiągnięcia literackie i akademickie pisarzom polskim tworzącym poza granicami Polski. W pracy akademickiej przywołuje polskie nazwiska twórców, niosąc w ten sposób informacje o literaturze polskiej i wkładzie Polaków w kulturę światową. Na temat twórczości literackiej Teresy powstało kilka prac naukowych (min. Anna Kronenberg, Geopoetyka. Związki literatury i środowiska).
Jej wiersze i eseistyka były (i są) prezentowane przez Australian National ABC „Poetica”, gdzie propagowała także twórczość pisarzy polskich, min. W. Szymborskiej, T. Różewicza, J. Bierezina, M. Niemca, St. Mrożka. Jej wiersze i eseistyka o literaturze polskiej i aborygeńskiej nadawane są przez stacją etniczną Radio FM w Adelaide, tworzyły scenariusze przedstawień i recitali poetyckich, w Australii, Polsce, Niemczech, Francji, USA. Polska Stacja Radio FBI emitowała w 2022 roku spektakl muzyczno-poetycki, zatytułowany – Bo Miłość to jest Wariatka, oparty na scenariuszu Teresy, do którego muzykę skomponował Kamil Abt, a który przygotowali aktorzy Polskiego Teatru Starego w Adelajdzie. Wiele wierszy Teresy stało się inspiracją dla muzyków: powstałe piosenki ukazały się na płycie Kamila Abta zat. „Wariatka”(2024).
Mieszkając od 1981 roku w Adelajdzie, Teresa, spędza każdego roku wiele miesięcy w Polsce aby zachować więzi zawodowe, kulturowe i osobiste. Jej domem jest Wrocław, gdzie się urodziła, wychowała i wykształciła pod okiem świetnych profesorów, z którymi do dziś się przyjaźni. Promotorem Jej pracy był prof. Wojciech Głowala, wykładowcami – profs. Bogusław Bednarek, Stanisław Bereś, Jacek Łukasiewicz, kulturoznawstwa uczyła się od Piotra Lisa. Od lat Jej wykłady uniwersyteckie oraz spotkania z czytelnikami cieszą się w Polsce zainteresowaniem i dużą frekwencją: współpracuje min., z UZG, UMK, Uni. Łódzkim, Wrocławskim, Katowickim, Toruńskim, a literacko – z Białą Lokomotywą: festiwal im. E. Stachury, Klubem Muzyki i Literatury we Wrocławiu, bibliotekami publicznymi wielu miast, gdzie daje recitale poetyckie, także z innymi artystami i pisarzami, min. z Kamilem Abtem, Justyną Paluch, Barbarą Elmanowską, Beatą Patrycją Klary, Darią Lisiecką.
Praca dla Teresy to przyjemność, pisanie – pasja. Kocha poznawać tak książki jak i ludzi, którzy wg Niej są jak fascynujące książki, pełne niespodzianek. Stawia na miłość i oddanie w związkach. Jej monetą jest bezinteresowność, często wyciąga pomocną dłoń, lubi dzielić się wiedzą. Kocha taniec i zabawę, zmyślenie, nicnierobienie i pełną niezależność.
Książki
- Składam człowieka. 2017. Miniatura. Kraków.
- Spaces of literary Wor(l)ds and Reality: Interpretation and Reception of Australian Aboriginal Literature. 2016. Oficyna Wydawnicza UZG. Zielona Góra.
- Dreaming and Dreamitime czyli śnienie Pierwszych Mieszkańców Australii. Poezja aborygeńska w tłumaczeniu Teresy Podemskiej – Abt). Poezja dzisiaj, special issue, 2014, nr 106, 4-13.
- Świat Tubylców Australijskich. Antologia literatury aborygeńskiej. 2003. Wydawnictwo Krytyki Artystycznej: Kraków.
- Żywe Sny. 2002. Wydawnictwo Miniatura, Kraków. (wiersze)
- Spoza Raju, Raj w Australii, 2000. Wydawnictwo Kurpisz: Poznań – Łódź. (proza kryt., eseistyka)
- Pomieszały mi się światy. 1995. OzPol Press: Adelaide. (wiersze)
- Teaching Polish as a Second Language. Teacher’s Guide. 1987. Adelaide University Press.
Antologie: min., Almanach Zlotu Poetów; Moje spotkania z Łodzią, Kosmos Literatów, Metafora Współczesności, Poezja dzisiaj, On Life’s Path. Contemporary Writers of Poland, Contemporary Poetry-an Anthology of Present Day Best Poems (kilka edycji), Atunis Galaxy Poetry, Zielona Zima, Nawrócić miasto, Bukiet znad Wąglan, Love Postcards. International Anthology of Poetry.
Czasopisma: literackie, naukowe i popularnonaukowe, internetowe
min. Pejzaże, Papirus, Pomosty, Odra, Rita Baun, Inter, Bezkres, Menabo Magazine, Tygiel Kulturalny, Croscena, Poet’s Pen, Poetrix, Kurier, Przegląd Australijski, Listy z daleka, Polish Courier.
Fil. Polska. Roczniki Naukowe, Postscriptum Polonistyczne, Text Matters, Rozmowy o Komunikacji, Culture–History–Globalisation, ACRAWSA, Czas Kultury, Nowe Media, INTER, Polska Canada, Wydawnictwo j, Culture Avenue, Kobieta 50 plus, Puls Polonii, Przegląd Australijski.
Praca translatorska
obejmuje teksty: Alexis Wright, Lionel Fogarty, Kim, Scott, Jarred Thomas, Anita Heiss, Mona Tur, Rubi Ginibi Langford, Sally Moran, Sam Watson, Kevin Gilbert, Kerry Reed- Gilbert, Kate Walker, Mudrooroo, i wiele więcej.
Publikacje utworów w tłumaczeniu: Odra, Poezja dzisiaj, Świat Tubylców Australijskich. Antologia literatury aborygeńskiej.
Praca edytorska:
Listy z daleka, Przegląd Australijski, Metafora Współczesności.
Afiliacje: członkini Komisji Naukowej Roczników UZ, Australijski Instytut Studiów Tubylczych (AIATSIS), International PEN, Writers SA.
