.
kto daje i odbiera
.
dałeś mi swoją miłość
pochopnie ją przyjęłam
zaistniałam zaszczęściłam
bezkrytycznie zawierzyłam
chwaliłam się rozmarzyłam
tańczyłam
pojęłam (jak) siłę wieczną
podarowałeś mi siebie
byśmy stali się jednym
pomieściłam Cię w sobie
z nieistnienia się wyłoniłam
blaskiem twoim śniłam
rozkoszą splotu naszych ciał żyłam
kochaniem i pragnieniem oddychałam
patrzyłam
pieśnią
słuchalam
ciszą
gestem
utajnieniem byłam
nie myśląc że zwątpisz
.
i prezent odbierzesz
.
1987
=========================
.
…………………………………………………. Lotharowi Herbstowi
towarzyskie przesłanie
.
nie czyńmy przeszłości wiecznością
pozwólmy odejść jej w nieznane
nie podążajmy za tymi, którzy odeszli
nic dla nas nie mają na pocieszenie
kiedyś zawsze zostawia doświadczenie pamięci
inne przeprawia się przez świadomość
nic nie zostaje na zawsze
godzina rozstania bez wątpienia otwiera drzwi
przejdźmy bez zbędnych ceregieli
.
zwykła uprzejmość wystarczy
.
1988
.
wierzący (i) politycy
.
rozplątują chaszcze przeszłości
zmieniając pamięć w barwne mozaiki losu
krzyżując mity opowieści historie
klecą ofiarę
z nieposłusznych myśli
dnia powszedniego
słabości zamętu idei
nie widząc oczyma duszy
zdejmują z regałów książeczki
co i raz
zakładając następnej generacji rytualne maski
nakazując mimikralne pozy
.
w ciemnych kątach jaźni jak w starych witrażach
nie jedno imię a milion się kryje
ciernie pasje szaleństwa trzepie w wirydarzu wiatr
.
dlaczego to wszystko takie trudne
skąd w nas tyle trwogi falstartów grozy złud zdrad kłamstw
wystarczy pamiętać Początek
w grotach
tańczące widzieć cienie
przyszłości
oczyma w oczy patrząc
rozpoznać miłość człowieka do człowieka
ziemi do istnienia
sensu do stworzenia
ciała do ciała
w wirującym uścisku pasji
poczęcia
.
uwalniając czas w czterech drżących strunach świata
w przyszłych wierszach wyrzeźbionych w skale
nie trzeba obawiać się żadnego snu
.
1995, Wielka Noc, Wrocław
.
człowiek i żart
.
wyrzeźbiły go moje marzenia i sny
na zawsze
umieściłam go w świadomości
rozumiałam każde jego skinienie
mową czułą otulałam
każdą z nim chwilę
zadomawiałam
pieściłam go kochałam hołubiłam bez końca
aż rozwinąwszy skrzydła
został
moją jedyną
empirią
i z baśni mojej się wydostał
.
bezdusznie
jak najzwyklejszy egoista
zagłuszył myśli
porozbijał słowa
na ciągłe domniemania
skazał
.
1987
==============================
.
Myśli proste
.
odszukanie pewności siebie
w świadomości stworzonej z przekonań
to pochwała nieistnienia
możliwości pojęcia
człowieka
.
horresco referens
.
1991
.
idąc w ciszę do której mnie wyganiasz
wiem
że nie należy wierzyć słowom i gestom
ani składać rzeczywistości w obraz pocałunków
.
pocałunek jest znakiem
nie wiadomo czego
.
rozumiem
że obdarzasz mnie milczeniem
jednak nie mogę tak raptownie przestać marzyć
.
milczenie wiele znaczy
gdy język odcięty jest od człowieka
.
nie denerwuj się
nie krzycz wiem o co Ci idzie
w końcu odkryłam że nie stworzę życia sama i nawet się tym nie martwię
.
łaska losu jest względna
naznacza kogo chce
.
nareszcie pojęłam
że na darmo sobie roiłam szczęście
z twoich niedopowiedzeń
.
uskładałam z nich niejeden już pacierz
aby ten wiersz nie musiał wspierać mojej pamięci
.
1990, 11 sierpnia
..
Miłość Niepowtarzalna
.
uroczy brzydki przystojny małomówny dobry niewierny
bezwzględny towarzyski bogaty obrotny
inteligentny męski
.
spotkał wybrał chciał pokochał
.
tę samą od wieków piękną posłuszną wyrozumiałą wierną
pracowitą zdrową cnotliwą cichą biedną
domową kobiecą
.
szukała mężczyzny prawdziwego
.
tego jedynego każdego ale nie tego niepodobnego do każdego innego
choćby i kulawego byle niezmiennie czułego
wiecznie kochającego na zawsze wiernego
w żadnym wypadku
nie przeciętnego
.
W 50 rocznicę wspólnoty moich Rodziców
.
Teresa Podemska-Abt
Obrazy: Jerzy Michalski
O autorce:
Teresa Podemska-Abt jest pisarką, poetką, tłumaczką, krytyczką literatury, recenzentką prac naukowych. Z wykształcenia doktor filozofii ze specjalnością literatury: polskiej i aborygeńskiej.
Absolwentka uniwersytetów: Wrocławskiego, Adelajdzkiego i Płd. Australii. Autorka książek poetyckich, opowiadań, prozy poetyckiej, poetyckich scenariuszy scenicznych i publikacji akademickich. Pracuje i po angielsku i po polsku.
W ramach pracy naukowej zajmuje się literaturą aborygeńską. Pracuje w dziedzinach: interpretacji i socjologii literatury, teorii przekładu, migracji, metakrytyki, badając konteksty unikatowe i komparatystyczne literatury aborygeńskiej, także na polu literatury tendencyjnej, literatury protestu, oporu i buntu. Stworzyła własny model interpretacji; jej nowatorskie porównania literatury polskiej i aborygeńskiej wywołały zainteresowanie krytyki postkolonialnej i artystycznej. Rozwinęła ideologię krytyczną K. Irzykowskiego, wskazując na utwory krytyki literackiej będące gatunkami literackimi i odwrotnie.
Teresa jest laureatką nagród australijskich i polskich. Była stypendystką tak prestiżowych instytucji jak Australian Council of Arts, ART of South Australia, APA (Australian Postgraduate Awards). Otrzymała Nagrodę Literacką im. Josepha Conrada Miasta Literatów USA 2022, przyznawaną za osiągnięcia literackie i akademickie pisarzom polskim tworzącym poza granicami Polski. W pracy akademickiej przywołuje polskie nazwiska twórców, niosąc w ten sposób informacje o literaturze polskiej i wkładzie Polaków w kulturę światową. Na temat twórczości literackiej Teresy powstało kilka prac naukowych (min. Anna Kronenberg, Geopoetyka. Związki literatury i środowiska).
Jej wiersze i eseistyka były (i są) prezentowane przez Australian National ABC „Poetica”, gdzie propagowała także twórczość pisarzy polskich, min. W. Szymborskiej, T. Różewicza, J. Bierezina, M. Niemca, St. Mrożka. Jej wiersze i eseistyka o literaturze polskiej i aborygeńskiej nadawane są przez stacją etniczną Radio FM w Adelaide, tworzyły scenariusze przedstawień i recitali poetyckich, w Australii, Polsce, Niemczech, Francji, USA. Polska Stacja Radio FBI emitowała w 2022 roku spektakl muzyczno-poetycki, zatytułowany – Bo Miłość to jest Wariatka, oparty na scenariuszu Teresy, do którego muzykę skomponował Kamil Abt, a który przygotowali aktorzy Polskiego Teatru Starego w Adelajdzie. Wiele wierszy Teresy stało się inspiracją dla muzyków: powstałe piosenki ukazały się na płycie Kamila Abta zat. „Wariatka”(2024).
Mieszkając od 1981 roku w Adelajdzie, Teresa, spędza każdego roku wiele miesięcy w Polsce aby zachować więzi zawodowe, kulturowe i osobiste. Jej domem jest Wrocław, gdzie się urodziła, wychowała i wykształciła pod okiem świetnych profesorów, z którymi do dziś się przyjaźni. Promotorem Jej pracy był prof. Wojciech Głowala, wykładowcami – profs. Bogusław Bednarek, Stanisław Bereś, Jacek Łukasiewicz, kulturoznawstwa uczyła się od Piotra Lisa. Od lat Jej wykłady uniwersyteckie oraz spotkania z czytelnikami cieszą się w Polsce zainteresowaniem i dużą frekwencją: współpracuje min., z UZG, UMK, Uni. Łódzkim, Wrocławskim, Katowickim, Toruńskim, a literacko – z Białą Lokomotywą: festiwal im. E. Stachury, Klubem Muzyki i Literatury we Wrocławiu, bibliotekami publicznymi wielu miast, gdzie daje recitale poetyckie, także z innymi artystami i pisarzami, min. z Kamilem Abtem, Justyną Paluch, Barbarą Elmanowską, Beatą Patrycją Klary, Darią Lisiecką.
Praca dla Teresy to przyjemność, pisanie – pasja. Kocha poznawać tak książki jak i ludzi, którzy wg Niej są jak fascynujące książki, pełne niespodzianek. Stawia na miłość i oddanie w związkach. Jej monetą jest bezinteresowność, często wyciąga pomocną dłoń, lubi dzielić się wiedzą. Kocha taniec i zabawę, zmyślenie, nicnierobienie i pełną niezależność.
Książki
- Składam człowieka. 2017. Miniatura. Kraków.
- Spaces of literary Wor(l)ds and Reality: Interpretation and Reception of Australian Aboriginal Literature. 2016. Oficyna Wydawnicza UZG. Zielona Góra.
- Dreaming and Dreamitime czyli śnienie Pierwszych Mieszkańców Australii. Poezja aborygeńska w tłumaczeniu Teresy Podemskiej – Abt). Poezja dzisiaj, special issue, 2014, nr 106, 4-13.
- Świat Tubylców Australijskich. Antologia literatury aborygeńskiej. 2003. Wydawnictwo Krytyki Artystycznej: Kraków.
- Żywe Sny. 2002. Wydawnictwo Miniatura, Kraków. (wiersze)
- Spoza Raju, Raj w Australii, 2000. Wydawnictwo Kurpisz: Poznań – Łódź. (proza kryt., eseistyka)
- Pomieszały mi się światy. 1995. OzPol Press: Adelaide. (wiersze)
- Teaching Polish as a Second Language. Teacher’s Guide. 1987. Adelaide University Press.
Antologie: min., Almanach Zlotu Poetów; Moje spotkania z Łodzią, Kosmos Literatów, Metafora Współczesności, Poezja dzisiaj, On Life’s Path. Contemporary Writers of Poland, Contemporary Poetry-an Anthology of Present Day Best Poems (kilka edycji), Atunis Galaxy Poetry, Zielona Zima, Nawrócić miasto, Bukiet znad Wąglan, Love Postcards. International Anthology of Poetry.
Czasopisma: literackie, naukowe i popularnonaukowe, internetowe
min. Pejzaże, Papirus, Pomosty, Odra, Rita Baun, Inter, Bezkres, Menabo Magazine, Tygiel Kulturalny, Croscena, Poet’s Pen, Poetrix, Kurier, Przegląd Australijski, Listy z daleka, Polish Courier.
Fil. Polska. Roczniki Naukowe, Postscriptum Polonistyczne, Text Matters, Rozmowy o Komunikacji, Culture–History–Globalisation, ACRAWSA, Czas Kultury, Nowe Media, INTER, Polska Canada, Wydawnictwo j, Culture Avenue, Kobieta 50 plus, Puls Polonii, Przegląd Australijski.
Praca translatorska
obejmuje teksty: Alexis Wright, Lionel Fogarty, Kim, Scott, Jarred Thomas, Anita Heiss, Mona Tur, Rubi Ginibi Langford, Sally Moran, Sam Watson, Kevin Gilbert, Kerry Reed- Gilbert, Kate Walker, Mudrooroo, i wiele więcej.
Publikacje utworów w tłumaczeniu: Odra, Poezja dzisiaj, Świat Tubylców Australijskich. Antologia literatury aborygeńskiej.
Praca edytorska:
Listy z daleka, Przegląd Australijski, Metafora Współczesności.
Afiliacje: członkini Komisji Naukowej Roczników UZ, Australijski Instytut Studiów Tubylczych (AIATSIS), International PEN, Writers SA.
