Tytuł najnowszej książki poetyckiej Krzysztofa Niewrzędy nie jest oczywiście przypadkowy. Ale nie wszystkie wiersze, które znalazły się w tomie „lockdown” zostały napisane po ogłoszeniu pandemii. Trzy z nich to teksty do kompozycji z albumu „Za linią horyzontu” grupy SBB wydanego w 2016 roku. A wiele z pozostałych publikowano w pismach literackich w drugiej dekadzie obecnego stulecia. Choćby wiersz „po ciszy przed burzą”, który okazał się wręcz profetyczny. W tym zbiorze znajduje się jednak więcej utworów wskazujących na zdolność poety do społecznych a nawet geopolitycznych analiz oraz przewidywania wstrząsających zdarzeń, co już przed laty dostrzegła w pewnym sensie profesor Inga Iwasiów, recenzując tom „popołudnie”: „Autora cenię za głębokie przekonanie, że poezja nie jest tylko sprawą osobistą, tym mniej sprawą formalną. Niewrzędzie o coś chodzi, coś go gniewa, coś zastanawia”. Świadczy o tym zwłaszcza „lockdown”.
Zamieszczone w nim liryki układają się w opowieść o rozpadzie znanego nam świata. Jej zwieńczeniem jest cykl „wiersze kosmiczne”. Powstał on podczas współpracy Niewrzędy z fizykiem jądrowym, profesorem Adamem Majem w ramach projektu „Creation of Elements”, czego efektem jest między innymi spektakl multimedialny „Na styku dwóch nieskończoności”, do którego muzykę skomponował Józef Skrzek. Zarówno wykorzystane w nim „wiersze kosmiczne”, jak i wiele pozostałych utworów z tomu „lockdown”, pod względem formalnym są kontynuacją tego, co autor zaprezentował w swojej powieści poetyckiej „Second life”. Profesor Krzysztof Uniłowski uznał ją za „lekcję wolności”, a profesor Jacek Łukasiewicz za „gwałtowny, ekspresyjny, hiphopowy, a jednocześnie całkiem poważnie sięgający do Wielkiej improwizacji i Fausta poemat Niewrzędy”. Swoistą kontynuacją „Second life” jest właśnie „lockdown”.
Książkę można kupić w dobrych księgarniach oraz u wydawcy
https://wydawnictwo-granda.pl/produkt/lockdown/
Cztery wiersze z tomu „lockdown”
nowa wiara
urządzono widowisko
z transgranicznym pozdrowieniem
dając prymat tajnym spiskom
wzywającym do stłamszenia
zapewniono strach gawiedzi
wymieszano go z nadzieją
odmawiając wprost odwiedzin
zaufano czarodziejom
obiecano wybawienie
za uległość i pokorę
by nie wkradło się zwątpienie
zagłuszono myśli w porę
krępujący bunt złowieszczy
ujarzmiono wprawnym krzykiem
ogłaszając wszem i wobec
że jest dziełem agnostyków
przestroga
nadszedł już czas
na który nas nabrano
co rusz widać twarz
w grymasie rozbabraną
więc przekaz mknie
nim zrodzi się rewolta
że w kruchych łbach
ktoś dobrze nam posprząta
że kary krew
zza zębów się wysączy
by każdy zmiękł
nim zdąży się przyłączyć
wybity dół
rozbłyśnie pustym okiem
frekwencji tłum
rozwieje się z obłokiem
zapowiedź
nie bójcie się
sprawdzona jest metoda
by w cwanej grze
wigoru wnet wam dodać
krzykniecie w głos
przed bitwą rykiem mężnym
bez zbędnych trosk
my umrzem lub zwyciężym
języków znój
nagrodzi was mlaskaniem
i idąc w bój
doznacie epifanii
będziecie znów
szacunku mieli wiele
w milionach słów
grzęznących wciąż w popiele
coming soon
hej ho
nadciąga zło
charłaków klony
stworzyły zagony
zapowiadając dotkliwe zgony
zegar tyka
jak we wnykach
nawet czas więc nie umyka
hej ho
nadciąga zło
naglą psubraty
w rytm aprobaty
bez względu na straty
kto się wykaże
dostanie po talarze
kto zaś ustąpi podlega karze
hej ho
nadciąga zło
Krzysztof Niewrzęda
O autorze:
Krzysztof Niewrzęda (ur. w 1964 r. w Szczecinie) – poeta, prozaik i eseista. Za twórczość literacką nagrodzony Złotą Sową Polonii (2017), przyznawaną przedstawicielom światowej Polonii za dokonania twórcze i artystyczne. Dziesięciokrotnie nominowany do finału Nagrody Artystycznej Miasta Szczecina (2006-2015). Finalista Nagrody Poetyckiej Silesius (2011) i Europejskiej Nagrody Literackiej (2009). Stypendysta Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2009). Nominowany do Literackiej Nagrody Mediów Publicznych COGITO (2008). Laureat konkursów poetyckich i prozatorskich m.in. Europejskiego Konkursu PEGAZ – EUROPA (1997) oraz Nagrody im. Marka Hłaski (2003). Autor tekstów do utworów grupy SBB oraz Herbst In Peking. Współautor tłumaczenia z języka niemieckiego książki Olafa Kühla „Gęba Erosa. Tajemnice stylu Witolda Gombrowicza” (2005). Wydał tomy wierszy: „w poprzek” (1998), „poplątanie” (1999), „popłoch” (2000), „popołudnie” (2005), „popiół” (2012), powieść poetycką „Second life” (2010), zbiór esejów „Czas przeprowadzki” (2005) oraz powieści: „Poszukiwanie całości” (1999, 2009 – wydanie drugie, poprawione), „Wariant do sprawdzenia” (2007), „Zamęt” (2013) „Confinium. Szczecińska opowieść” (2020). Był redaktorem ukazującego się w Niemczech pisma „B-1”, stałym współpracownikiem dwumiesięcznika „Pogranicza”, kwartalnika „Elewator” oraz felietonistą „Gazety Wyborczej” i polskiej sekcji radia RBB. Publikował w licznych pismach literackich i społeczno-kulturalnych oraz antologiach w Polsce, a także w tłumaczeniach na języki obce m.in. w Chorwacji, Japonii, Francji, Niemczech i Ukrainie. Mieszka w Berlinie.
