(Po-konkursowo)
Nie bez powodu taki właśnie tytuł nadaję relacji z 16. Międzynarodowego Konkursu Skrzypcowego im. H. Wieniawskiego.
A jesteśmy już po największych emocjach, jako że w dostojnej Auli UAM przedstawiono nam werdykt orzeczenia jurorów tegoż konkursu.
Zdobywczynią I nagrody XVI Międzynarodowego Konkursu Skrzypcowego im. Henryka Wieniawskiego została Hina Maeda (Japonia). Drugie miejsce zajęła Meruert Karmenova (Kazachstan), a trzecie Qingzhu Weng (Chiny).
Przyznano też trzy równorzędne wyróżnienia.
Otrzymali je Hana Chang (Japonia/ Singapur / Stany Zjednoczone), Jane Hyeonjin Cho (Korea Południowa) i Dayoon You (Korea Południowa).
Pula nagród to:
Za zdobycie pierwszego miejsca przyznano nagrodę w wysokości 50 tysięcy euro. 30 tysięcy trafiło do zdobywcy drugiego miejsca, a 20 tysięcy trzeciego. Wyróżnieni dostali nagrody w wysokości 5 tysięcy euro.
W tym roku do udziału w Konkursie zgłosiło się ponad 200 skrzypków z 30 krajów. Spośród nich jury wytypowało 41 uczestników.
Ostatecznie do konkursu przystąpiło młodych 31 wykonawców: 6 Polaków, 6 Japończyków, 4 Chińczyków, 4 obywateli Korei Południowej, 3 Niemców, a także reprezentantów Stanów Zjednoczonych, Austrii, Holandii, Francji, Kazachstanu i Szwajcarii. Wśród nich w przeważającej większości są kobiety – 20 skrzypaczek.
Najmłodszy z uczestników konkursu miał 16 lat, najstarszy 29 lat.
A teraz wrócę do dni przesłuchań.
– Mam takie wrażenie, że młodzi skrzypkowie, którzy w tym roku z różnych stron świata zjechali do Poznania, by sięgnąć po konkursowe laury w rywalizacji gry na skrzypcach są najwrażliwszą z dotychczasowych konkursowych tu ekip, że z wyjątkową delikatnością, a nawet czułością traktują swoje instrumenty, że prezentują czulszy, subtelniejszy rodzaj gry, niż poprzednicy…
Nie ma w nich (może nie ma) postawy „walki”. Jest jakieś szczególne zestrojenie z instrumentem, jest duża bardzo koncentracja, a w grze wyraźny rys osobowościowy.
Międzynarodowy Konkurs Skrzypcowy im. Henryka Wieniawskiego – mówią jednym głosem organizatorzy, uczestnicy i obserwatorzy Konkursu – to wielkie święto muzyki skrzypcowej, którego organizacja nie byłaby możliwa, gdyby nie współpraca muzyków, dyrygentem i pedagogów.
Podczas Konkursu dane nam było wysłuchać nie tylko uzdolnionych młodych skrzypków, ale również towarzyszących im znakomitych instrumentalistów i doskonałej orkiestry.
W pierwszym etapie Konkursu jego uczestnicy występowali solo i z pianistami, własnymi, bądź konkursowymi, czyli przydzielonymi występującym skrzypkom przez organizatora Konkursu.
Pianistów konkursowych jest dwóch. – Pierwszy to Michał Francuz – wykładowca w Katedrze Kameralistyki Akademii Muzycznej im. Ignacego Jana Paderewskiego w Poznaniu, natomiast Grzegorz Skrobiński jest adiunktem w Katedrze Kameralistyki Fortepianowej przy UMFC.
Obaj towarzyszyli młodym skrzypkom i w drugim etapie podczas recitali z fortepianem. Z estrady wybrzmiewały wówczas sonaty skrzypcowe, utwory Karola Szymanowskiego i Henryka Wieniawskiego.
W drugiej części drugiego etapu młodzi skrzypkowie prezentowali się z towarzyszeniem Orkiestry Kameralnej Polskiego Radia AMADEUS, a także wybitnych naszych altowiolistów, wykonując Sinfonię Concertante Es-dur Wolfganga Amadeusa Mozarta.
Tu orkiestrę poprowadziła Anna Duczmal Mróz (prywatnie córka wybitnej, światowej już sławy dyrygentki Agnieszki Duczmal), o której już dwanaście lat temu Thomas Ahnert napisał, iż: – Jest technicznie bez skazy. Dyryguje bardzo skupiona, precyzyjnie i bardzo uważnie. Napisał, iż doskonale buduje napięcia i potrafi je utrzymać; potrafi – orzekł – osiągnąć silne emocjonalne kontrasty, dodając, że odnajduje zaskakujące zwroty …
Konkursowymi altowiolinistami w tej edycji Konkursu byli: związany z Meccore String Quartet, jednocześnie właściciel manufaktury wydawniczej Prelude Classics oraz Michał Bryla, także liderka grupy altówek w orkiestrze Sinfonia Varsovia i laureatka III nagrody prestiżowego konkursu ARD w Monachium Katarzyna Budnik, nadto Ryszard Groblewski – zwycięzca 60. Międzynarodowego Konkursu Muzycznego w Genewie. – Wykonania uczestników ocenia międzynarodowe jury pod przewodnictwem francuskiego skrzypka i dyrygenta Augustina Dumay.
W programie przesłuchań III etapu znalazły się: Koncert skrzypcowy D-dur, op. 61 L. van Beethovena, I Koncert skrzypcowy fis-moll, op. 14 oraz II Koncert skrzypcowy d-moll, op. 22 H. Wieniawskiego, Koncert skrzypcowy D-dur, op. 77 J. Brahmsa.
Rozpisuję się o stronie organizacyjnej Konkursu, jako że zaświadcza ona o naprawdę wysokim standardzie tego muzycznego wydarzenia. Co z kolei sprawia, że młodzi skrzypkowie na całym świecie wypatrują tego Konkursu i garną się do niego. To z kolei sprawia, że Poznań znakomicie plasuje się na światowej mapie muzycznych festiwali, nam natomiast daje co cztery lata prawdziwą ucztę muzyczną, przeżycia niemal na miarę tego, co przeżywają stający w konkursowe szranki.
A tu nagle spory wiraż i … zaskoczenie chyba dla wielu spore, a dla niektórych pewnie jednak oczywiste.
Otóż – Finałowy, III etap Konkursu odbył się już bez reprezentantów Polski !
Wystąpiło w nim natomiast sześcioro młodych skrzypków z Japonii, Chin i Korei Południowej. Tak, taki okazał się finałowy, trzeci etap 16. Międzynarodowego Konkursu Skrzypcowego im. Henryka Wieniawskiego.
Werdykt zapadł 16 października, w niedzielę, odczytany wieczorem po trwających od środy przesłuchaniach II etapu. – Ogłaszając decyzję jury, dyrektor 16. Międzynarodowego Konkursu Skrzypcowego im. Henryka Wieniawskiego Karolina Kaźmierczak pogratulowała “wszystkim uczestnikom, którym udało się dotrzeć aż do tego momentu”.
“Niestety nie możemy spotkać się już w tym gronie w kolejnym etapie, ponieważ należy podejmować w ramach konkursu i te trudne decyzje. – Życzymy wszystkim, abyśmy mogli spotkać się na estradach i na wszelkich koncertach w przyszłości” – dodała.
Natomiast decyzją jury do trzeciego, finałowego etapu zakwalifikowanych zostało tych oto sześcioro uczestników: Hana Chang (Japonia/Singapur/Stany Zjednoczone) – Hina Maeda (Japonia) – tu dodam – jedna z moich faworytek! – ale nie tylko moich.
Z rozmów prowadzonych pod kolejnych przesłuchaniach wnioskowałam, że i inni zdecydowanie za nią optowali.
Dalej – Jane Hyeonjin Cho (Korea Południowa), Meruert Karmenowa (Kazachstan) – też mająca sporą grupę zwolenników, także dobrze przez śledzących konkursowe zmagania oceniany Qingzhu Weng (Chiny) – niestety, jak później w dyskusjach określali krytycy – w finale zabrakło mu pewności i, być może, właściwych decyzji repertuarowych, stąd jego ostatnie dopiero miejsce na podium.
W tej grupie znalazł się też Dayoon You (Korea Południowa).
W trwającym od 7 października w Poznaniu wydarzeniu wystartowało 31 skrzypków z całego świata, w tym sześcioro muzyków z Polski. Do drugiego etapu konkursu zakwalifikowanych zostało łącznie 15 muzyków z Chin, Japonii i Stanów Zjednoczonych. W drugim etapie jedynym reprezentantem Polski został Wojciech Niedziółka.
W finale, III etapie konkursu, uczestnikom towarzyszy Orkiestra Filharmonii Poznańskiej pod dyrekcją Łukasza Borowicza. Atmosfera przesłuchań była już gorąca.
Dyskusje poza salą przesłuchań namiętne. Każdy z dyskutantów miał już swoje typy, swoje gradacje, jakkolwiek jedno nazwisko dominowało!
Gala wręczenia nagród i koncert laureatów odbyła się 21 października w Poznaniu.
Pula nagród regulaminowych w konkursie wynosi 115 tys. euro. Zdobywczyni I nagrody otrzymała 50 tys. euro.
23 października w Warszawie odbył się II Koncert Laureatów.
Konkurs ten jest jednocześnie i znakomitą wizytówką Poznania oraz Polski, jest też dla tych młodych, utalentowanych skrzypków znaczącą przepustką do znaczącego muzycznego świata.
Rywalizacja młodych skrzypków przypada co pięć lat.
W tym roku za sprawą pandemii i w związku z przeniesieniem Konkursu Chopinowskiego na 2021 rok, poznański konkurs odbywał się po sześcioletniej przerwie.
Był rekordowy pod względem liczby zgłoszeń.
Do preselekcji zgłosiło się ponad 220 skrzypków z 30 krajów.
Przystępujący do preselekcji muzycy nie mogli mieć więcej niż 31 lat.
Eliminacje, z uwagi na COVID-19, odbyły się na podstawie przesłanych nagrań.
Od kandydatów wymagano prezentacji czterech utworów, bez montażu i obróbki dźwiękowej. Jury wyłoniło 41 najlepszych instrumentalistów, którzy zostali zaproszeni prezentantów Stanów Zjednoczonych, Austrii, Holandii, Francji, Kazachstanu i Szwajcarii. Wśród nich w przeważającej większości są kobiety – 20 skrzypaczek. Najmłodszy z uczestników konkursu ma 16 lat, natomiast najstarszy 29 lat.
Konkurs organizowany jest przez Towarzystwo Muzyczne im. Henryka Wieniawskiego w Poznaniu we współpracy z Narodowym Instytutem Muzyki i Tańca, ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Wydarzenie odbywa się przy wsparciu samorządów Wielkopolski i Poznania do udziału w pierwszym etapie konkursu.
Międzynarodowy Konkurs Skrzypcowy im. Henryka Wieniawskiego jest jednym z najstarszych, najważniejszych i najbardziej prestiżowych wydarzeń artystycznych w Polsce o światowej renomie. Organizowany od 1935 roku. W tym roku do udziału w Konkursie zgłosiło się ponad 200 skrzypków z 30 krajów. Spośród nich jury wytypowało 41 uczestników. Ten Konkurs podkreślano podczas gali jego zakończenia – to wielkie święto muzyki skrzypcowej ! – Tak, tak jest w istocie. Niemal cały muzyczny świat zwraca wtedy uwagę ku naszemu miastu, a jego laureaci szczycą się zdobytą tu nagrodą. To prestiżowy, znaczący Konkurs tak dla popularyzacji muzyki muzyki Wieniawskiego, jak i naszej kultury w ogóle, oblicza naszego miasta, naszego kraju – że pozwolę sobie na ton nieco patetyczny.
Grażyna Banaszkiewicz
– dziennikarz, reżyser –
O autorce:
Grażyna Banaszkiewicz – reżyser, dziennikarka, poetka, ur. 24.01.1953r. w Poznaniu, autorka Witryny Poetyckiej „Poszukiwanie” (1973), tomików wierszy „Mężczyźni od których umieramy” (1990, 1994), „Własne-cudze życie” (1998), „Wyznania-Bekenntnisse” (2003) oraz opowiadań drukowanych w prasie literackiej, a także scenariuszy telewizyjnych programów poetyckich i filmów dokumentalnych.
